achesciàre , vrb: achessiare,
achisciare,
chensare,
ochisciare Definitzione
fàere sa lamenta po calecuna cosa; betare su fedu (angiones, crabitos, bitellos) a súere a is mamas / èssere achisciados = (nadu de ómine e fémina) istare a cumpanzinu, amigaus, bivi impari chentza si cojai
Sinònimos e contràrios
cresciare
/
afedai,
ammamare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
se plaindre
Ingresu
to mourn
Ispagnolu
quejarse
Italianu
lamentare
Tedescu
klagen.
apibiàre , vrb: apibinai,
pibiare* Definitzione
pigare a unu a pibios, coment'e tenendhondhe làstima
Sinònimos e contràrios
achigulare,
ammischinai,
annischissai,
arrosci,
cascaviare,
lastimai,
memulare,
pibincai,
spibiai
Tradutziones
Frantzesu
plaindre
Ingresu
to mourn,
to pity
Ispagnolu
compadecer
Italianu
lamentare,
commiserare
Tedescu
beklagen,
bemitleiden.
pibiàre , vrb: apibiare,
pibinai,
pipinare,
pipiare Definitzione
pigare a unu a pibios, coment'e tenendhondhe làstima o fintzes po delicadesa, pigandho coment'e a losinga: rfl. si narat de chie, cómodu, si chèsciat chentza motivu e si faet a bíere sèmpere discuntentu de sa sorte sua; nau de pigiones, istare a pibios, a píulos
Sinònimos e contràrios
achigulare,
apibiare,
cascaviare,
fiacare,
lastimai,
memulare,
palpare,
pibincai,
spibiai
Maneras de nàrrere
csn:
pibinai un'animali = lassàrelu a meda chentza triballare; pibiare sa carena = parpàresi, risparmiàresi, no fàghere perunu irfortzu; pibinai sali a sa petza (o àteru)= paspiare salipa a sa peta
Frases
a ti àere innotzente cundennadu za cheres pibiadu, poberitu! (M.Murenu)◊ a su mantessi tempus chi lu pibiaiant si ndhe riaiant ◊ si li ponet manu cussa at a chèrrere pibiadu! ◊ est mortu iscatzadu e frundhidu e como totugantos lu pibiant! ◊ no si est pipiau meda in sa cuntentesa: si est dau deretu a traballare ◊ tziu Còsome murghiat sas crapas pipiàndhelas che pitzinnos
2.
ite bella chi ses candho t'intendho pipiandhe! ◊ teniat bisonzu, ma no pediat mai nudha e ne pibiaiat ◊ intendhiat sa voche arta de su pride chi precavat e medas àteras chi pipinavant coment'e rispondhendhe a sas litanias
3.
depiant èssiri obertus is ous de is cardaneras, poita iat inténdiu is pillonedhus pibinendi
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
plaindre
Ingresu
to mourn,
to pity
Ispagnolu
compadecer,
lamentar
Italianu
lamentare,
commiserare
Tedescu
beklagen,
bedauern.